“چهل و چهار چشمه”  در ناحیه ناصر خسرو استان ختلان در حدود 230 کيلومتري  پايتخت تاجيکستان واقع شده و از اماکن نادر سياحتي براي مردم منطقه محسوب مي‌شود.

این مکان چون یکی از نادرترین مکانهای آب پاک صدها جهانگرد خارجی و مهمانان داخلی را مفتون کرده است.

“چهل و چهار چشمه”  نام محلي است که تقريبا در يک منطقه کويري قرار گرفته و ابتدا به صورت پنج چشمه از عمق  زمين خارج ‌شده و سپس آب آنها به 39 جوي کوچک تقسيم مي‌شود و به همين دليل به 44 چشمه معروف شده‌اند. آب جاري شده از اين چشمه ها پس از طي مسافت کوتاهي، با پيوستن به يکديگر کانال آبي به پهناي حدود 12 تا 13 متر را تشکيل مي‌دهد که محيط مناسبي را براي پرورش انواع ماهيان بوجود آورده است.

همه چهل و چهار چشمه موجود در این مکان اسمهای ویژه‌ای دارند و به مریضیهای مختلف شفا می‌بخشند. از جمله یکی از این چشمه‌ها چشمه «فرزند» نام دارد که گویا برای بی‌فرزندی دوا بوده است.

 مردمي که به محل مي‌آيند، معتقدند که استحمام در اين چشمه موجب شفاي درد‌ها و امراض مي‌شود. ساکنان مناطق اطراف و زائراني که به اين محل سفر مي‌کنند معتقدند که آب چهل و چهار چشمه تاجيکستان براي جلوگيري از ريزش موي سر، جلوگيري از خون دماغ، درمان مارگزيدگي، سرماخوردگي، استخوان درد، مالاريا، سردرد، فشار خون، بيماري‌هاي پوستي، نازايي، نارسايي کليه، بيماري‌هاي قلبي، جنون، درد گوش و چشم و برخي ديگر از بيماري‌ها مفيد است.

به اعتقاد محققان و همچنين بر اساس نوشته هاي مورخان این موزیع در قرن یک  پیش از میلاد عرض هستی داشته  ولی در عصر8 میلادی شهرتش اوج گرفته است و آب اين چشمه از عمق 3400 متري خارج مي شود و داراي 16 نوع ماده معدني است.